Bibliotekoznawstwo i Informacja Naukowa

Cel studiów:

Przekazanie uczestnikom współczesnej wiedzy z bibliotekoznawstwa, bibliotekarstwa i informacji naukowej. Podczas zajęć słuchacze zdobędą praktyczną umiejętność korzystania z systemów bibliotecznych (szczególnie SOWA); katalogowania w formacie MARC 21; wykorzystania internetu w pracy bibliotekarza – szczególnie wyszukiwania informacji w bazach danych, katalogach centralnych; tworzenia prezentacji multimedialnych itp. Ponadto zdobędą wiedzę na temat funkcjonowania i organizacji bibliotek szkolnych; prawa dot. bibliotek; wyszukiwania, selekcji i oceny informacji oraz jej użytkowników. Zapoznają się ze współczesną literaturą dla dzieci i młodzieży, poznają metodykę pracy nauczyciela – bibliotekarza oraz problemy wychowawcze współczesnej szkoły.

Adresaci/odbiorcy/uczestnicy:

Studia przeznaczone są dla absolwentów wyższych uczelni posiadających tytuł magistra oraz przygotowanie pedagogiczne. Przygotowują do pracy w bibliotekach szkolnych, bibliotekach placówek opiekuńczo wychowawczych oraz pedagogicznych. Dają absolwentom możliwość uzyskania niezbędnej wiedzy do pracy w tych placówkach.

Korzyści dla studentów:

Zdobycie teoretycznej i praktycznej wiedzy na temat organizacji i funkcjonowania współczesnej biblioteki resortu edukacji narodowej. Uczestnicy studiów zdobędą niezbędne umiejętności pozwalające na zajmowanie stanowisk bibliotekarza w tego typu placówkach.

Uzyskiwane uprawnienia, kwalifikacje, dodatkowe certyfikaty:

Zaświadczenie o ukończeniu kursu „Katalogowanie w formacie MARC 21” organizowanego przez NUKAT.

Wykładowcy (sylwetki):

Zajęcia na studiach prowadzone są w nowoczesnej i aktywnej formie ćwiczeń i multimedialnych wykładów. Wykładowcy studiów dobrani są spośród pracowników naukowych WSG oraz współpracujących z uczelnią doświadczonych praktyków, pracowników bibliotek naukowych, pedagogicznych i szkolnych.

Program studiów:

1. Podstawy wiedzy o bibliotece

• Bibliotekarstwo a bibliotekoznawstwo, bibliologia i informatologia
• Biblioteka w przestrzeni informacyjnej
• Funkcje i zadania bibliotek
• Typologia bibliotek (naukowe, publiczne, szkolne i pedagogiczne, specjalne)
• Biblioteka w systemie kultury

2. Funkcje Biblioteki Narodowej w Polsce

• Rola i znaczenie Biblioteki Narodowej i jej miejsce w sieci bibliotecznej w Polsce
• Funkcje Biblioteki Narodowej
• Instytut Bibliograficzny
• Instytut Książki i Czytelnictwa
• Zasoby cyfrowe
• Cyfrowa wypożyczalnia międzybiblioteczna książek i czasopism naukowych Academica

3. Organizacja i zarządzanie biblioteką:

• Misja, wizja i strategia biblioteki
• Zarządzanie finansami i pozyskiwanie funduszy
• Zarządzanie zasobami ludzkimi w bibliotece
• Marketing biblioteczny 
• Zawód i ramy kształcenia bibliotekarzy
• Etyka biblioteczna i informacyjna

4. Prawo w bibliotece 

• Podstawowe dokumenty prawne regulujące funkcjonowanie bibliotek:
• dokumenty ogólnopaństwowe 
• dokumenty resortu kultury 
•  dokumenty resortu oświaty

5. Gromadzenie, przechowywanie i udostępnianie zbiorów: 

• Gromadzenie zbiorów 
• Selekcja zbiorów 
• Zbiory specjalne 
• Digitalizacja zbiorów bibliotecznych
• Biblioteki cyfrowe 
• Ochrona i konserwacja zbiorów
• Udostępnianie zbiorów (zasady, formy, regulaminy biblioteczne)

6. Opracowanie zasobów bibliotecznych: 

• Opis bibliograficzny dokumentów wg ISBD. Struktura rekordu bibliograficznego w formacie MARC 21
• Opis bibliograficzny obiektów cyfrowych
• Hasła wzorcowe opisu bibliograficznego
• Opracowanie rzeczowe zbiorów bibliotecznych
• Klasyfikacje biblioteczne i bibliograficzne
• Uniwersalna Klasyfikacja Dziesiętna
• Język haseł przedmiotowych. Katalogowanie przedmiotowe
• Język Haseł Przedmiotowych Biblioteki Narodowej
• Język haseł przedmiotowych KABA
• Przyszłość języków informacyjnych

7. Format MARC21rekordu: 

• Format MARC 21 rekordu bibliograficznego dla książki
• Format MARC 21 rekordu bibliograficznego dla dokumentu ciągłego
• Hasła osobowe, korporatywne i tytułowe :

- zasady sporządzania rekordów kartoteki haseł wzorcowych

8. Dostęp do informacji: 

• Technologie informacyjne w bibliotece
• Nowe media w bibliotece 
• Wyszukiwanie informacji w internecie
• Katalogi centralne 
• Bazy danych

- Metody i narzędzia wyszukiwania informacji (systemy tradycyjne i elektroniczne)
- Wyszukiwanie w systemach online 
- Struktura i organizacja baz danych

9. Wybrane systemy komputerowe dla bibliotek:

• Dostępne na rynku polskim systemy komputerowe
• Wymagania sprzętowe 
• Procedury zakupu i instalacji

10. Rynek książki młodzieżowej i dziecięcej

• Rynek książki w Polsce i jego zmiany po 1989
• Struktura rynku książki dla dzieci
• Marketing (w szczególności promocja) książki 

11. Literatura dla dzieci i młodzieży:

• Wyodrębnienie się literatury dziecięcej z całokształtu piśmiennictwa
• Rozwój psychofizyczny dziecka a dobór literatury
• Tabu literatury dziecięcej (strach, śmierć, polityka itd.)
• Szlagiery literatury dla dzieci i młodzieży

12. Metodyka pracy biblioteki szkolnej
13. Edukacja medialna:

• Istota, funkcje i klasyfikacja mediów
• Edukacja medialna:

- książka i prasa
- film
- radio
- telewizja
- gry komputerowe
- internet

• Media – specyficzne środowisko wychowawcze współczesnego człowieka
• Edukacja medialna a biblioteki

14. Biblioteka szkolna jako centrum edukacji regionalnej

• Zbiory regionalne
• Izby regionalne
• Imprezy regionalne
• Lekcje regionalizmu

15. Biblioterapia

• Podstawowe informacje o biblioterapii

- Definicje i rodzaje biblioterapii
- Ogólne zasady postępowania biblioterapeutycznego

• Biblioterapia wychowawcza

- Zasady prowadzenia biblioterapii dziecięcej
- Rozwój psychofizyczny dziecka a dobór literatury
- Grupowe zajęcia biblioterapeutyczne

• Biblioterapia w szkole

- Wykorzystanie gotowych scenariuszy
- Tworzenie własnych scenariuszy

16. Tworzenie prezentacji w PowerPoincie i w internecie

• Tworzenie prezentacji w PowerPoincie
• Tworzenie stron WWW i umieszczanie ich w internecie

17. Problemy wychowawcze we współczesnej szkole:

• Charakterystyka psychologiczna człowieka (procesy poznawcze, emocjonalnomotywacyjne, uczenie się), stres i frustracja
• Zaburzenia w zachowaniu, nieprzystosowanie, trudności wychowawcze
• Trudności wychowawcze a zaburzenia rozwoju
• Dzieci nerwicowe i nerwowe
• Dzieci zahamowane (z uwzględnieniem autyzmu)
•  Dzieci Nadpobudliwe (z uwzględnieniem ADHD)
• Dzieci niedostosowane społecznie
• Przestępczość nieletnich
• Uzależnienia behawioralne, a uzależnienia od substancji psychoaktywnych

18. Zmiany w systemie edukacji

• Ewolucje systemu nauczania
• Związki polityki, gospodarki i demografii z reformowaniem oświaty
• Zmiany w polskim systemie oświaty

19. Podstawy pisania pracy dyplomowej

• Struktura pracy dyplomowej
• Studia literaturowe
• Aparat naukowy pracy (bibliografia załącznikowa, przypisy)

20. Wizyta w wybranej bibliotece

• Działalność biblioteki
• Organizacja biblioteki
• Zbiory biblioteki

21. Praktyka biblioteczna

• Zasady organizacji biblioteki i jej miejsce w sieci bibliotecznej w Polsce
• Gromadzenie, przechowywanie, ochrona, zabezpieczenia i konserwacja zbiorów
• Udostępnianie zbiorów
• Opracowanie zbiorów

Forma zaliczenia studiów:

• Test w wybranych zagadnień programowych
•  Praca dyplomowa.

Czas trwania studiów:

• 350 godzin dydaktycznych (w tym 60 godz. praktyk).
• 3 semestry. 

Kierunek realizowany w porozumieniu z Centrum Doskonalenia Nauczycieli w Pile